E-Ticaret Nedir?

E-ticaret'in tanımını yapmak, e-ticaret kavramının genişliğinden dolayı oldukça zordur. Mal ya da hizmetin sanal ortamda müşteri ile buluşturulması anlamına gelen e-ticaret; ülkemizde, internetin diğer ülkelere nazaran geç kullanılmaya başlaması ile, yani 1996 yılının ilk çeyreğinde aktif hale gelmeye başlamıştır.

Fakat o günkü teknolojilerin (Dial-up Çevirmeli Bağlantı) yetersiz olmasından ve güvenlik açıklarının olmasından dolayı Türkiye'de ancak 2000 yılının sonlarına doğru talep görmeye başlamıştır. İş dünyasının internetin gücünü keşfetmesi ve e-ticaret mağazalarına yönelmesi ise 2004 yılının son çeyreğini bulmaktadır. Bugün ise e-ticaret hacmimiz artık 2 Milyar doları rahatlıkla geçmektedir.

Business to Customer (B2C) Nedir?

B2C (Business to customer - Firmadan müşteriye e-ticaret) internet tabanlı e-ticaret uygulamaları içinde en bilinen sistemidir. B2C pazarı, karşımıza daha çok Internet üzerinden satış yapan web portalları ve sanal mağazalar şeklinde çıkmaktadır.

Genel olarak, ticari kurumların kendi web sitelerinden pazarlama ve satış yapabilmelerini sağlayan tüm işlemler B2C kapsamındadır. Bu sistemde müşteriler ihtiyacını duydukları ürünleri firmanın web sitesinden ya da firmanın ürünlerini verdiği ve başka firmaların ürünlerinin de pazarlandığı web portalları veya sanal mağazalardan (bunlara elektronik pazar yerleri de diyebiliriz) sipariş ederler. Müşteri siparişlerle birlikte, ödeme için kredi kartı bilgilerini de elektronik ortamda web sunucusuna gönderir. Bu işlem VPOS * denilen, Internet üzerinden kredi kartlı alışveriş yapma olanağı sağlayan oldukça güvenli ve gizlilik sistemleri gelişmiş bir ödeme mekanizmasıyla yapılır. VPOS (virtoal pos) sistemi, diğer alışverişlerde sık sık kullandığımız POS cihazlarının Internet'e uyarlanmış halidir. VPOS, bankalar aracılığıyla işleyen bir sistem olduğundan, pazarlayıcı firmanın bu tür ödemeler için VPOS hizmeti sunan bir bankayla e-ticaret sözleşmesi imzalaması gerekir. Ülkemizde bir çok banka bu hizmeti sunmaktadır. Bunun dışında firmanın tercihine göre EFT ya da havale yoluyla ödeme olanakları da bulunmaktadır.

B2C (firmadan müşteriye) pazarındaki bu sipariş ve ödeme sistemi perakende piyasalarında iş yapan firmalar ya da perakendeciler için oldukça büyük avantajlar sağlayan bir e-ticaret sistemidir. Perakende sektöründe hizmet veren KOBİ'lerimiz e-ticaret uygulamalarına geçtikçe e-iş hacmi katlanarak artacaktır.

B2C E-Ticaretin Sağladığı Avantajlar

• Aracı olmadan, doğrudan müşteriye ulaşabilme olanağı
• Yılın 365 günü, günün 24 saati sipariş alabilme olanağı.
• Web sitenizdeki geri bildirim sistemiyle müşteri istek ve taleplerini yakından izleyebilme şansı
• Kendi yerel pazarınızla yetinmeyip, başka kentlerdeki ve yurtdışındaki pazarlara da açılabilme, rekabet gücü elde edebilme şansı. Büyük firmaların sahip olduğu ihracat olanaklarından küçük firmalarında yararlanabilme şansı.
• Müşteri yönünden alışverişte zaman, mekan gibi zorunlulukların ortadan kalkması. Ayrıca alışveriş sürecinin uzamadan kolayca tamamlanması.
• Pazarlama faaliyetleri için gereken personel, zaman ve araç maliyetlerini minimuma indirebilme ve böylece etkin tasarruf ve verimlilik avantajı sağlayabilme imkanı.

B2C e-ticaret sayesinde bu avantajları yakalamanın yolu ise, aşağıda sayacağımız şu önemli noktalardan geçmekte,

• Her konuda olduğu gibi B2C e-ticaret uygulamalarında da profesyonel düşünce ve yaklaşım en mühim konudur. Teknolojiyi takip, e-ticaret altyapı kurulumunda özen ve profesyonel bilişim ve yazılım firmalarıyla çalışma başlangıç anlamında ihmal edilmemesi gereken konulardır.
• Müşteri güveni ve sadakati için, aldığınız siparişleri taahhüt ettiğiniz zaman dilimi içinde müşteriye ulaştırmanız şarttır.
• Web siteniz sizin sanal işyerinizdir, bu nedenle nasıl işyerinize özen gösteriyorsanız, web sitenizin de dizayn, içerik ve kullanışlılık açısından işlevli, zengin, hızlı açılan ve rahat gezilen bir tasarıma sahip olması gerekir.
• Belli aralıklarla güncelleme yapmalı, pazarlaması yapılan ürünlerin eksiksiz olmasına ve detaylarına dikkat etmeli, hızı düşüren ve göz tırmalayan görsel tasarım yerine, işlevli ve boğucu olmayan, göz yormayan bir görsel tasarımı tercih etmelisiniz.

Business to Business - Firmadan Firmaya E-Ticaret B2b Nedir?

E-ticaret kapsam olarak 2 farklı pazara ayrılır. Bunları B2B (Business to business - Firmadan firmaya e-ticaret) ve B2C (Business to customer - Firmadan müşteriye e-ticaret) pazarları olarak belirtebiliriz.

Genel anlamda e-ticaret, tanınma açısından B2C pazarı olarak daha çok bilinmektedir. Bunda temel etken, son kullanıcıya yani müşteriye yönelik olmasındadır. Bu nedenle daha çok insanı ilgilendirebilecek bir pazar alanıdır. Oysa B2B pazarı daha dar bir kesime hitap etmesine rağmen, hem iş yapan firmalar arasında işlem yükü hem de özel işlerlik açısından B2C´ ye göre daha etkin, kapsamlı ve teknik bir yapıya sahiptir.

B2B nin Avantajları

B2B e-ticaret uygulamalarının sağladığı avantajları şöyle sıralayabiliriz;

• Herhangi bir aracıya gerek kalmadan bilgiye ve ürüne ulaşma şansı
• Müşteri taleplerinden daha çabuk haber alma ve değerlendirme olanağı
• Tedarikçi seçiminde daha geniş seçenekler ve tercihler elde etme avantajı
• Ürünlerin pazara sunumu ve takibinin kolaylaşması
• Bürokratik işlemlerin azalması hatta bazı işlemlerde ortadan kalkması.
• Sadece yerel pazardaki tedarikçileri ya da ürettiğiniz ürünü talep edecek diğer firmaları değil, yurtdışındaki tedarikçi ya da müşterileri kolaylıkla bulma olanağına kavuşma
• Stok takibi kolaylaşır ve stok devir hızı artar. Tedarikçiler de stok durumunuza göre kendilerini daha iyi ayarlayıp, is sürecinize göre daha uyumlu hareket ederler.
• Satınalma maliyetleri azalır
• Müşteri memnuniyeti artar
• Firma içi verimlilik ve işlerin kontrolü, denetlenmesi konularında etkinlik artar.

Ülkemizdeki B2B altyapısını genellikle büyük firmaların oluşturduğu bayilik otomasyonunda görüyoruz. Bu şekilde kapalı bir ağ yapısında, firmaya bağlı bayiler, tedarik, stoklama, dağıtım, pazarlama vs gibi iş süreçlerini etkin şekilde yürütme olanağına kavuşuyorlar. E-ticaret teknolojisinin getirdiği bu sistem, her hangi bir büyük firmaya bağlı olmadan bağımsız olarak çalışan tüm KOBİ´lerimizde de önümüzdeki dönem hızla yaygınlaşacak ve yaygınlaştıkça bu avantajları yakalayacaklardır.